Những hình ảnh về tuyến đường cao tốc Vân Đồn – Móng Cái sắp được đưa vào hoạt động vào ngày 01/09/2022 đang nhận được sự yêu thích rất lớn của dư luận. Một tuyến đường có rất nhiều điều đáng để mổ xẻ và phân tích!
Cung đường mang ý nghĩa kết nối đặc biệt!
Cao tốc Vân Đồn – Móng Cái dài 81km được khởi công vào 4/2019, hoàn thành trong thời gian 3 năm, tính cả 2 năm bị ảnh hưởng rất lớn của Covid-19. Đưa vào hoạt động chỉ chậm hơn đúng 1 tháng so với thời gian dự kiến.
Đây là tuyến cao tốc đường bộ có nhiều cầu nhất cả nước tính đến thời điểm hiện tại, với 32 cây cầu, trong đó có nhiều cây cầu vượt biển. Cây cầu lớn nhất trong số này là cầu Vân Tiên – được các chuyên gia đánh giá là có độ khó cao do điều kiện địa hình, địa chất khu vực phức tạp, dòng nước thủy triều chảy siết, chênh lệch 3-5m, dưới đáy là tầng đá, chiều sâu mức nước trên 17m (tương đương cầu Bãi Cháy). Điều thú vị là, chính tỉnh Quảng Ninh đã bỏ 3.658 tỉ đồng để thực hiện hơn 16km từ Vân Đồn đến Tiên Yên, trong đó có cây cầu “khó nhằn” này.
Với việc đưa tuyến đường Vân Đồn – Móng Cái vào hoạt động, Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên có 3 tuyến cao tốc với tổng chiều dài gần 200km, được xây dựng bằng hình thức công – tư (PPP). Đặc biệt, tuyến Vân Đồn – Móng Cái đã thành tuyến cao tốc ven biển duy nhất kết nối trực tiếp, đồng bộ tới cả 3 khu kinh tế (KKT) gồm: KKT ven biển Quảng Yên, KKT Vân Đồn và KKT cửa khẩu Móng Cái. Ngoài việc tạo tiền đề cho sân bay quốc tế Vân Đồn thì tuyến đường còn kết nối cửa ngõ giao thương của Việt Nam, ASEAN với Trung Quốc; Tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội, kết nối các khu kinh tế trọng điểm và thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến nghiên cứu đầu tư tại các địa phương có tuyến cao tốc đi qua.
Theo quy hoạch đến năm 2020, Việt Nam có 22 tuyến cao tốc với tổng chiều dài hơn 5.870 km, nhưng hiện mới có 1.160 km, đạt xấp xỉ 20%. Trong khi đó, tới thời điểm hiện tại, Quảng Ninh đã chiếm 1/10 chiều dài cao tốc của cả nước. Soi chiếu vào hạ tầng giao thông của Quảng Ninh với những tuyến cao tốc được hình thành, thì có thể thấy rằng để đạt được những gì ngày hôm nay là một sự nỗ lực rất lớn của các lãnh đạo tỉnh. Mà một trong những điều đó phải kể đến là việc đi trước thời cuộc, mời chuyên gia nước ngoài về quy hoạch từng m2, lấy tiền đề phát triển cơ sở hạ tầng. Hơn nữa đó là sự chủ động của lãnh đạo tỉnh, những chuyện “khó nhằn” nhất đều sẽ đích thân tỉnh chủ trì. Đơn cử như cây cầu Vân Tiên hay việc tạo sự đồng thuận trong lòng dân để giải tỏa lấy đất thực hiện dự án. Phải hiểu rằng, điều này vô cùng khó khăn bởi đây chính là một nguyên nhân rất lớn khiến rất nhiều dự án bị kéo dài tiến độ.
Cầu Vân Tiên dài hơn 1,5 km, nối liền hai huyện Vân Đồn và Tiên Yên.
Bài học cho các tỉnh thành
18 năm trước (12/2004) tuyến cao tốc đầu tiên của cả nước TP.HCM – Trung Lương được khởi công với hy vọng rút ngắn quãng đường về quê của người dân. Sau 5 năm thi công, tháng 2/2010, 40km được thông xe đưa vào khai thác. Và phải đến 11 năm sau, nhiều tuyến cao tốc “sinh sau đẻ muộn” đã hoàn thành thì cuối cùng miền Tây mới có cao tốc thứ 2 được đưa vào sử dụng. Đây là ví dụ rất điển hình cho một phần thực trạng làm đường cao tốc của Việt Nam. Và có thể dựa vào đây để lý giải vì sao cho đến thời điểm hiện tại Đồng bằng sông Cửu Long mặc dù là vựa lúa lớn nhất nhưng vẫn là vùng trũng cả nước.
Thực ra cho đến thời điểm hiện tại câu chuyện cao tốc “ì ạch”, “trắng” cao tốc ở các vùng kinh tế động lực như Đông Nam bộ, Tây Nam bộ, vùng có vị trí chính trị quan trọng như Tây Nguyên, Tây Bắc do cơ chế, do nguồn vốn, do địa hình hay do chính sách không còn là điều đáng bàn. Cái mà chúng ta nên nói ở đây là làm sao để giải quyết được điều đó. Làm sao để đạt được mục tiêu, đột phá về cao tốc với hàng loạt dự án trên trục cao tốc Bắc – Nam và dốc mọi nguồn lực để đầu tư cho cao tốc miền Đông như Chính phủ đã đưa ra vào tháng 1/2022.
Vừa qua, Thủ tướng đã ban hành Nghị quyết 105 trao quyền tự chủ cho các tỉnh thành nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án Vành đai 3 TP.HCM. Với điều kiện, là lãnh đạo các địa phương phải hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư và triển khai các công việc có liên quan bao gồm cả chỉ định thầu và di dời hạ tầng kỹ thuật. Không ai nắm rõ tâm tư nguyện vọng của người dân, cũng như những khó khăn và thách thức khi triển khai dự án như lãnh đạo tỉnh. Việc giao quyền lực kèm trách nhiệm đúng người chắc chắn sẽ giúp đẩy nhanh và hoàn thiện tiến độ theo đúng thời gian mà dự án đặt ra. Ngoài ra cũng tạo tiền đề, hành lang pháp lý cho các tỉnh thành khác căn chỉnh vào đó để thực hiện. Nó cũng mang ý nghĩa như là một tấm áo giáp giúp lãnh đạo địa phương dám nghĩ, dám làm, dám bứt phá vì lợi ích chung.
Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận thẳng thắn rằng, một mình Chính phủ quyết tâm thì cũng chẳng thể xoay chuyển tình thế mà cần phải có sự chung tay, dám bứt phá của các bộ ban ngành và chính quyền địa phương. Cứ nhìn từ cao tốc Vân Đồn – Móng Cái thì sẽ thấy có rất nhiều để chiêm nghiệm!
Công Luân
Nguồn: Cánh cò